ว่าด้วยเรื่อง การหาวัสดุมาช่วยระบายความร้อนของโทรศัพท์มือถือระหว่างเล่นเกม

พอดีว่าช่วงนี้พยายามหาทางทำให้เล่นเกมได้แบบสงบสุข เพราะเครื่องมันร้อน พอร้อนแล้วมันก็เลยลดประสิทธิภาพลงมา เพื่อไม่ให้ร้อนมาก แน่นอนว่าทางแก้พื้นฐานคือหาทางระบายความร้อนช่วย แต่ถ้าทำแบบธรรมดามันจะง่ายไป เลยต้องงัดความรู้สมัยมัธยมมาทบทวนกันหน่อย

Siwawes Wongcharoen
2 min readJun 2, 2024
เจลปิดตาโง่ ๆ ราคาราว ๆ 50 บาท แต่ใช้ดี

TLDR
เจลโง่ ๆ แบบนี้แหละ เข้าท่า ราคาถูก ประสิทธิภาพใช้ได้เลย

ปัญหา

สำหรับคนที่เล่นเกม Pokémon Go จะรู้กันดีว่า เกมนี้นี่มันกินแรงเครื่อง เอาเรื่องอยู่ โดยเฉพาะตอนที่เทรด แลกตัว ที่ทั้งเครื่องฝั่ง Android หรือ Apple จะร้อนมาก

แล้วพอเครื่องร้อน สิ่งที่ตามมาคือเครื่องจะพยายามลดประสิทธิภาพลงมา เพื่อไม่ให้ร้อนมาก ซึ่งก็ต้องแลกมากกับอาการกระตุก หรือแลค แล้วแต่จะเรียก

ที่นี้วิธีแก้ปัญหาหลัก ๆ ก็คือ ต้องพยายามระบายความร้อนช่วยมัน เพื่อให้มันยังคงระดับประสิทธิภาพไว้ได้

ทางแก้

วิธีการต่าง ๆ ที่ลองมาแล้วก็คือ

  • เอาเครื่องไปวางเล่นบน Notebook Cooler Pad อันนี้ก็ดี แต่มันต้องนั่งใกล้ ๆ ไฟ เพราะมันต้องการไฟเลี้ยง เลยไม่สะดวกใช้
  • ใช้พวกอุปกรณ์ระบายความร้อนเฉพาะทางไปเลย ซึ่งอันนี้ดีสุด แต่ไม่สะดวก เพราะมันใช้ไฟฟ้า เลยต้องมีสายพ่วงออกมา แกะกะมาก
  • วิธีบ้าน ๆ สุด เอาผ้า / กระดาษ ชุบน้ำ เอามารองเล่น อันนี้ประหยัดสุด สะดวกดี และได้ผลดีอย่างไม่น่าเชื่อ แต่มันมีข้อเสียตามมาคือมันดันทิ้งคราบน้ำไว้

จากทั้งหมดที่ผ่านมา เราจึงต้องการ วัสดุที่พอจะมีคุณสมบัติดังนี้

  • พอที่จะแนบไปกับเครื่องมือถือได้ แบบกินบริเวณส่วนใหญ่ของจุดที่มีความร้อนสูงได้
  • เป็นของเหลว เพื่อประสิทธิภาพที่ดี
  • ตัวมันเองต้องมีขนาดพอสมควร เพื่อเพิ่มพื้นที่ระบายความร้อน
  • จะดีมากถ้าไม่ใช้ไฟฟ้าในการทำงาน
  • ไม่ทิ้งคราบอะไรไว้

หลังจากหามานาน ก็เจอจนได้ มันคือเจลที่เอาไว้ใส่ในแผ่นปิดตา ลองใช้มาซักพักแล้ว ถูกใจสั่งนี้

เวลาใช้งานก็จะประมาณนี้

ว่าด้วยเรื่องวิทยาศาสตร์บ้าง

เวลาพูดถึงเรื่องการระบายความร้อน (การถ่ายเทความร้อน) มันจะมี 3 เรื่องรวมอยู่ด้วยกันคือ

  1. การนำความร้อน
  2. การพาความร้อน
  3. การแผ่รังสีความร้อน

โดยปกติแล้ว ความร้อนจะพยายามเคลื่อนที่ จุดที่มีอุณหภูมิสูงกว่าไปยังอุณหภูมิต่ำกว่าเสมอ และจะหยุดลง เมื่อสองจุดนั้นมีอุณหภูมิเท่ากัน

การนำความร้อน

การนำความร้อน (Conduction) เป็นวิธีการที่ความร้อนเคลื่อนที่ในวัตถุเดียวกันหรือต่างกันก็ได้ โดยหลักแล้วความร้อนจะส่งผ่านจากโมเลกุลหนึ่ง ไปยังอีกโมเลกุลที่อยู่ติดกัน และอุณหภูมิต่ำกว่า

การพาความร้อน

การพาความร้อน (Convection) เป็นวิธีการที่ความร้อนเคลื่อนที่ ที่เกินขึ้นในของไหล โดยใช้โมเลกุลที่สามารถเคลื่อนไหวได้อย่างอิสระที่จะเคลื่อนไหวได้ เมื่อความร้อนเคลื่อนที่โดยวิธีนี้ ความร้อนจะติดไปกับโมเลกุลของไหลนั้น ๆ

การแผ่รังสีความร้อน

การแผ่รังสีความร้อน (Radiation) เป็นวิธีการที่ความร้อนเคลื่อนที่ โดยไม่ได้ขึ้นอยู่กับโมเลกุลใด ๆ

เรียงตามลำดับความสามารถในการนำความ ของสถานะต่าง ๆ (แบบพื้นฐานนะ)

ของแข็ง (ดีสุด) → ของเหลว → แก๊ส (แย่สุด)

แต่ถ้าจะเอาแบบ Advance กว่านี้ เค้าจะใช้สาร / วัตถุที่เมื่ออุณหภูมิถึงจุด ๆ หนึ่งจะเปลี่ยนสถานะได้

โดยในช่วงแรกจะทำให้สาร / วัตถุอยู่ในสถานะที่มีโมเลกุลหนาแน่นมากที่สุด เพื่อให้เกิดการนำความร้านได้ดี จากนั้นเมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้น จนถึงจุด ๆ หนึ่ง สาร / วัตถุ จะมีความหนาแน่นของโมเลกุลลดลงจนเปลี่ยนสถานะ เพื่อให้เกิดการพาความร้อนได้ดี แล้วพอพาไปที่อื่นที่มีอุณหภูมิต่ำกว่า ก็จะน้ำความร้อนไปที่วัสดุอื่นต่อ พอตัวเองอุณหภูมิลดลง โมเลกุลเริ่มกลับมาหนาแน่นมากขึ้น ก็จะเปลี่ยนสถานะกลับมาเป็นแบบแรก แล้วกลับไปนำความร้อนจากจุดกำเนิดความร้อนใหม่ เป็นแบบนี้วนไป

ในชีวิตจริง

เมื่อเราเอาความรู้ทางวิทย์มาอธิบายวิธีการต่าง ๆ ที่เราใช้ระบายความร้อนให้โทรศัพท์มือถือ จะพบว่า

  • เอาเครื่องไปวางเล่นบน Notebook Cooler Pad อันนี้เน้นใช้อากาศเป็นตัวระบายความร้อน ประสิทธิ์ภาพจะแย่ที่สุด เพราะในอากาศปกติ ไม่ได้มีโมเลกุลมาช่วยพาความร้อนมากนัก ประกอบกับพื้นที่ ที่ตัวโทรศัพท์มือถือจะโดนลมจากพัดลม ก็ไม่ได้มากอะไร
  • ใช้พวกอุปกรณ์ระบายความร้อนเฉพาะทางไปเลย ซึ่งอันนี้ดีสุด เพราะว่ามันใช้วิธีหล่อเย็นไปเลย แต่เวลาใช้จริง จะเกะกะหน่อย
  • วิธีบ้าน ๆ สุด เอาผ้า / กระดาษ ชุบน้ำ เอามารองเล่น อันนี้ เนื่องจากน้ำในสถานะของเหลว ไม่สามารถที่จะรักษารูปร่างในแบบที่เราต้องการ ด้วยตัวมันเองได้ เราเลยต้องมีผ้า / กระดาษ มาช่วย เพื่อให้น้ำนั้นสัมผัสกับมือถือให้มากที่สุด และในขณะเดียวกัน เราก็ต้องการให้น้ำสัมผัสกับอากาศมากที่สุดเหมือนกัน แต่มันก็มีปัญหาตามมาคือ พอเราทำให้น้ำไหลไม่ได้ (พาความร้อนไม่ได้) มันก็จะเริ่มไม่ช่วยอะไรมากนักเมื่อน้ำในบริเวณที่สัมผัสกับมือถือมีอุณหภูมิเพิ่มขึ้น เพราะน้ำก็นำความร้อนได้ไม่ค่อยดี
  • ใช้เจล อันนี้คือเอามากลบข้อเสียของวิธีผ้า / กระดาษ ชุบน้ำ เนื่องจากเจลมีความหนาแน่นมากว่าน้ำแน่นอน ดังนั้นคุณสมบัติการนำความร้อนจึงดีกว่าน้ำ ถึงแม้ว่าจะไม่สามารถน้ำให้เจลไหลได้เอง เราก็แต่กด ๆ บีบ ๆ ให้เจลมันขยับ ๆ เท่านี้เราก็สามารถใช้คุณสมบัติการพาความร้อนได้ละ

--

--